Φόρο τιμής στους περίπου έξι εκατομμύρια Εβραίους που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί απέτισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος επισκέφθηκε σήμερα το μνημείο του Ολοκαυτώματος Yad Vashem, στην Ιερουσαλήμ.
Ο Πρωθυπουργός κατέθεσε στεφάνι στην εμβληματική Αίθουσα Μνήμης (Hall of Remembrance), όπου είναι χαραγμένα τα ονόματα τοποθεσιών όπου διαπράχθηκαν οι χειρότερες θηριωδίες των Ναζί σε βάρος των Εβραίων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε επίσης τα ενδότερα του μνημείου όπου, μεταξύ άλλων, εκτίθεται ένα βαγόνι από τα τραίνα που οδηγούσαν τους Εβραίους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι – Μητσοτάκη και τον γιό τους Κωνσταντίνο, βάδισε έως το τμήμα του μνημείου που είναι αφιερωμένο σε μη Εβραίους οι οποίοι έθεσαν τη ζωή τους σε κίνδυνο προκειμένου να προστατεύσουν τους διωκόμενους του Ολοκαυτώματος.
Ανάμεσα στα ονόματα που είναι χαραγμένα στις πλάκες των Δίκαιων των Εθνών (The Righteous Among the Nations) βρίσκεται αυτό της Ευαγγελίας Γεωργιάδου, αδελφής της γιαγιάς του Πρωθυπουργού, και συγκαταλέγεται στους δεκάδες Έλληνες που με πράξεις μεγάλης γενναιότητας διέσωσαν Εβραίους. Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Αθήνας από τις δυνάμεις του Άξονα η Ευαγγελία Γεωργιάδου έκρυψε και περιέθαλψε τη μικρή κόρη μίας φίλης της έως την απελευθέρωση της πόλης από τους κατακτητές, προστατεύοντας διαρκώς την ταυτότητα του παιδιού.
Σε μία προσωπική στιγμή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσέγγισε τις πλάκες του μνημείου και άγγιξε το όνομα της Ευαγγελίας Γεωργιάδου, ενώ ο δρ. Joel Zisenwine μίλησε για την συνεισφορά και την αυτοθυσία της.
«Κάθε ένα όνομα που αναγράφεται στο μνημείο αυτό λέει και μια προσωπική ιστορία γενναιότητας. Και για μένα είναι σημαντικό που βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω τη μνήμη της Ευαγγελίας Γεωργιάδου και στο όνομά της να τιμήσω όλους τους Έλληνες και όλους τους ανθρώπους οι οποίοι, στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, αυτής της φρικτής, της ανείπωτης τραγωδίας που θα στοιχειώνει για πάντα την ανθρωπότητα, έκαναν πράξεις μεγάλης γενναιότητας για να σώσουν συνανθρώπους τους», ανέφερε ο Πρωθυπουργός.
Το 2021 η Ελλάδα θα αναλάβει για πρώτη φορά την προεδρία της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA). Προσηλωμένη στην καταπολέμηση του ρατσισμού και του αντισημιτισμού, κατά τη διάρκεια της προεδρίας της η χώρα μας θα αναπτύξει πλούσιο πλέγμα μορφωτικών και πολιτιστικών δράσεων για τη διατήρηση της Μνήμης του Ολοκαυτώματος και την εξάλειψη του αντισημιτισμού, ενώ θα εστιάσει και στην ανάδειξη της δισχιλιετούς ιστορίας του Ιουδαϊκού Ελληνισμού.
Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση του Πρωθυπουργού
«Σας ευχαριστώ πολύ. Είναι μια πολύ ιδιαίτερη και προσωπική στιγμή για μένα. Η Ευαγγελία Γεωργιάδου ήταν η μικρότερη αδελφή της γιαγιάς μου, της οποίας έχω πολύ ζωντανή την ανάμνηση. Στη διάρκεια του πολέμου έκανε μια πράξη μεγάλης γενναιότητας, όπως έκαναν και πολλοί άλλοι μη Εβραίοι που τιμώνται ως Δίκαιοι των Εθνών, και αυτή η προσωπική ιστορία μας υπενθυμίζει ότι αυτό που βλέπουμε εδώ δεν είναι κάτι που αναφέρεται στα βιβλία της ιστορίας.
Κάθε ένα όνομα που αναγράφεται στο μνημείο αυτό λέει και μια προσωπική ιστορία γενναιότητας. Και για μένα είναι σημαντικό που βρίσκομαι εδώ για να τιμήσω τη μνήμη της Ευαγγελίας Γεωργιάδου και στο όνομά της να τιμήσω όλους τους Έλληνες και όλους τους ανθρώπους οι οποίοι, στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, αυτής της φρικτής, της ανείπωτης τραγωδίας που θα στοιχειώνει για πάντα την ανθρωπότητα, έκαναν πράξεις μεγάλης γενναιότητας για να σώσουν συνανθρώπους τους.
Σήμερα ζει ακόμα η κόρη της, Σάκη Κυπραίου, την οποία αγαπώ πολύ, και η οποία ήταν μικρή όταν, κάποια στιγμή, υποδέχθηκε στο σπίτι της ένα κοριτσάκι, χωρίς πολλές εξηγήσεις. Απλά της είπαν ότι η οικογένεια θα έχει πλέον ένα τρίτο μέλος και θα πρέπει να περνούν χρόνο μαζί. Τα χρόνια περνούν και καθώς απομακρυνόμαστε από τα τρομερά αυτά γεγονότα, η μνήμη όσων συνέβησαν πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή.
Είναι λοιπόν για εμένα μια ιδιαίτερη στιγμή, να βρίσκομαι εδώ. Σας ευχαριστώ πολύ για ό,τι κάνετε ώστε να διατηρηθεί η μνήμη των πολύ γενναίων ανθρώπων που, στη διάρκεια της πιο δύσκολης περιόδου της ανθρώπινης ιστορίας, υπερέβησαν εαυτόν για να κάνουν το σωστό και για τον λόγο αυτό καλούνται Δίκαιοι των Εθνών».
Η ιστορία της Ευαγγελίας Γεωργιάδου
Η Ευαγγελία Γεωργιάδου (γεν. 1910), μητέρα δύο παιδιών, ζούσε στη Φιλοθέη, ένα προάστιο των Αθηνών. Έγινε φίλη με τη Μπιάνκα Βεντούρα, η οποία καταγόταν από την Κρήτη και ήρθε στην Αθήνα το 1942, αφότου κατέλαβαν τη νήσο οι Γερμανοί. Η Μπιάνκα και ο σύζυγός της Ραφαέλ είχαν δύο παιδιά, την Υβέτ (γεν. 1936) και τον Ιωσήφ (γεν. 1938), τα οποία ήταν συνομήλικα με τα παιδιά της Γεωργιάδου. Όταν ξεκίνησαν οι διώξεις των Εβραίων στην Αθήνα, η οικογένεια Βεντούρα έμεινε πάμφτωχη. Συνεπώς, άρχισαν να κρύβονται σε σπίτια διαφόρων Ελλήνων φίλων τους σε ολόκληρη την Αθήνα, όμως καθώς περνούσε ο καιρός αντιλαμβάνονταν ολοένα περισσότερο ότι έθεταν σε κίνδυνο τις ζωές αυτών που τους φιλοξενούσαν. Κατά συνέπεια, αποφάσισαν να χωριστούν. Η Μπιάνκα αποτάνθηκε στη φίλη της Ευαγγελία Γεωργιάδου ζητώντας της να κρύψει την κόρη της, Υβέτ. Η Γεωργιάδου συμφώνησε να κρύψει το κορίτσι στο σπίτι της, προσφέροντάς της καταφύγιο, παρόλο που γνώριζε τον κίνδυνο που διέτρεχε. Η Υβέτ παρέμεινε στο σπίτι της Γεωργιάδου και της οικογένειάς της από τις αρχές του 1944 μέχρι την απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944. Η οικογένεια Γεωργιάδου τη φιλοξένησε με θέρμη και την αντιμετώπισε σαν τρίτο παιδί της οικογένειας. Η Γεωργιάδου δεν απεκάλυψε την πραγματική ταυτότητα του κοριτσιού στους γείτονες και τους φίλους της. Κάποια φορά, όταν αρρώστησε βαριά η μικρή, η Γεωργιάδου της προσέφερε τη μέγιστη ιατρική περίθαλψη χωρίς να επικοινωνήσει με τη μητέρα του κοριτσιού, ώστε να μην ανησυχήσει. Η Μπιάνκα δεν μπορούσε να επικοινωνεί με τη Γεωργιάδου και, συνεπώς, δεν μάθαινε νέα της κόρης της, αλλά ήταν σίγουρη πώς η Υβέτ ήταν σε καλά χέρια. Η Μπιάνκα Βεντούρα και η Ευαγγελία Γεωργιάδου παρέμειναν στενές φίλες μετά τον πόλεμο και συνέχισαν να συναντιούνται τακτικά για πολλά χρόνια.
Στις 3 Νοεμβρίου 1986, το Yad Vashem ανακήρυξε την Ευαγγελία Γεωργιάδου ως Δίκαιη των Εθνών.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ – ΜΠΕ
