Γράφει η Δρ. Θεοδώρα Παπαδοπούλου Χαμουζά
Διδάκτωρ Ψυχολογίας-Νευρογλωσσολόγος

Για άλλη μια φορά η Γυναίκα γίνεται αποδέκτης μιας επίθεσης που μας θυμίζει Μεσαίωνα. Μια άλλη γυναίκα την ’τιμωρεί’ ρίχνοντας της βιτριόλι και προκαλώντας της μη αναστρέψιμες σωματικές βλάβες που συνοδεύονται από αφόρητους πόνους. Κάνοντας μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν σε περιστατικά άσκησης βίας με οξύ στη χώρα μας, θα διαπιστώσουμε ότι το βιτριόλι στην πλειοψηφία αποτελεί ένα φονικό όπλο στα χέρια γυναικών με στόχο μια άλλη γυναίκα. Υπάρχουν όμως και επιθέσεις με βιτριόλι εναντίων ανδρών.

Η άσκηση βίας με οξύ είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και παρόλο που τοποθετείται χρονικά σε ισλαμικά καθεστώτα, έχει πάρει τα τελευταία χρόνια παγκόσμιες διαστάσεις. Έρευνες δείχνουν ότι τέτοιες επιθέσεις διεξάγονται από πολλές εθνικότητες και δεν περιορίζονται σε κάποια φυλή, θρησκεία, δόγμα ή γεωγραφική τοποθεσία (Vaughn, 2011). Τα θύματα της όξινης βίας είναι συνήθως γυναίκες και παιδιά, και οι επιτιθέμενοι συχνά στοχεύουν το κεφάλι και το πρόσωπο για να παραμορφώσουν ή και να τυφλώσουν το θύμα. Οι επιθέσεις οξέων σκοτώνουν σπάνια, αλλά προκαλούν σοβαρές σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές βλάβες (ASTI, 2011). Οι ουλές από τα καψίματα μένουν βαθιά χαραγμένες τόσο στο σώμα όσο και τη ψυχή του θύματος θυμίζοντας του την τιμωρία που του επέβαλε ο θύτης.

Γιατί όμως στοχεύουν στο κεφάλι του θύματος; Το πρόσωπο είναι συχνά η έδρα της αναγνώρισης ενός ανθρώπου και το να ζεις με μια αλλαγή στην εμφάνιση του προσώπου ως αποτέλεσμα τραυματισμού, ασθένειας, εγκαυμάτων ή τραύματος είναι μια επώδυνη κατάσταση που στοιχειώνει το άτομο για το υπόλοιπο της ζωής του. Διάφορες κοινωνικές και ψυχολογικές μεταβλητές επηρεάζουν τη διαδικασία προσαρμογής και είναι συχνά δύσκολο να προβλεφθεί η πορεία της προσαρμογής του ατόμου στη νέα πραγματικότητα. Είναι σημαντικό η ομάδα θεραπείας πλαστικής χειρουργικής να γνωρίζει ότι ο απώτερος στόχος της εργασίας τους, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, καθορίζεται όχι μόνο από τις χειρουργικές τους δεξιότητες αλλά και από μια σειρά κοινωνικών και ψυχολογικών παραγόντων.

Οι ψυχολογικές ανάγκες των ασθενών με επίκτητο τραύμα προσώπου είναι εξατομικευμένες και διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Έχει παρατηρηθεί ότι οι ασθενείς με τραύμα στο πρόσωπο έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους (Levine E., 2005).

Η επίθεση με οξέα έχει επιζήμιες επιπτώσεις όχι μόνο στις γυναίκες αλλά και στην κοινωνία. Αποδεικνύει περίτρανα την ανάγκη εξευτελισμού της γυναίκας σε μια κοινωνία που αποτυγχάνει να έχει ισότιμους πολίτες. Στο απόγειο της τεχνολογίας και των ανθρώπινων επιτευγμάτων, συμπεριφορές τέτοιου τύπου αποδεικνύουν ότι η ψυχή των ανθρώπων είναι άγονη και κυριαρχεί ο πρωτογονισμός. Οι διαφορές επιλύονται με σκοτεινούς και αδίστακτους τρόπους και ο άνθρωπος μετατρέπεται σε θήραμα στα χέρια κάποιου άλλου που παλεύει για να μην τον χάσει. Μας εξοργίζει όταν ακούμε για τον τρόπο με τον οποίο τιμωρούνται οι γυναίκες στις ισλαμικές χώρες. Μας θυμώνει όταν διαβάζουμε για το λιθοβολισμό, το κάψιμο και τον ακρωτηριασμό γυναικών που τόλμησαν να θυμηθούν ότι είναι και αυτές άνθρωποι σε μια κοινωνία που τις θεωρεί αναλώσιμα αντικείμενα. Τι γίνεται όμως όταν συνειδητοποιούμε ότι αναπτυσσόμενες Ευρωπαϊκές χώρες καταγράφουν δεκάδες τέτοια περιστατικά κάθε χρόνο; Ποιος ευθύνεται για τα αποτρόπαια αυτά εγκλήματα;

Η απάντηση είναι η έλλειψη κουλτούρας, η έλλειψη σεβασμού στον Άνθρωπο, η κακή σχέση εαυτού και το χαμηλό αξιακό σύστημα που ταυτοποιείται στο ρητό : O σκοπός αγιάζει τα μέσα. Όλα είναι εφικτά προκειμένου το άτομο να απαλλαγεί από τον αφόρητο πόνο της απόρριψης . Ακόμα και εάν αυτό σημαίνει να προφέρει πόνο ή θάνατο. Ένα ακαριαίο ή παρατεταμένο ψυχικό θάνατο σε όποιον τολμήσει να βρεθεί απέναντι στην ικανοποίηση των πρωτογονικών του ενορμήσεων. Δεν πρέπει όμως να ξεχνά ότι το ‘βιτριόλι’ έχει κάψει πρωτίστως τη δική του Ανθρώπινη φύση προκειμένου να αποτελέσει ένα φονικό όργανο στα χέρια του.